• Verkoper 

  Erven Andries Jansz kaagman echtgenoot Grietje Harmans
• • (Akte)datum: 02-07-1664
  • Plaats: Amsterdam
  • Soort akte: Registratie

  Bijzonderheden:
  Huisnaam: De Drie Baarsjes uithangend Omschrijving: De Drie Baarsjes uithangend, huis en erf, door een gang in te gaan Locatie in bron: Elandsstraat (NZ) Locatie: Elandsstraat https://archief.amsterdam/archief/5066/22

  • Verkoper 

    Louis Craijers

  • Koper 

    Christoffel van Dijck
     
     

    Koper 

    Christoffel van Dijcq

     

    Uit: De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 5. De boekhandel van de Republiek 1572-1795 (1978)–Isabella Henriëtte van Eeghen

   

  Christoffel van Dijck gaf bij zijn ondertrouw op 11-10-1642 geen beroep op. Van Dijck vond een echtgenote in de bovengenoemde weduwe van Ds. Johannes de Praet, Swaantje Harmens, die bij de Sleutelsbrug over de O.Z. Voorburgwal bij de Grimburgwal woonde. Zij was geboortig uit Nordhorn en dus net als hij duits van afkomst. Op 11-10-1642 gingen zij in ondertrouw en hij werd vergezeld door Abraham de Later, een caffawerker in de Breestraat, stellig zijn huisheer. Ditmaal tekende hij de akte als Christoffel van den Deyck. Verder zou hij altijd consekwent tekenen als C(h)ristoffel van Deyck. Op 11-11-1642 werd het huwelijk in de Nieuwe Kerk voltrokken en hoe goed de verhouding met Abraham de Later was, blijkt uit het feit, dat het enig kind van het echtpaar door hem ten doop werd gehouden op 26-3-1645 in de Oude Kerk en naar hem Abraham werd genoemd. Intussen was Van Dijck op 7-1-1644 poorter geworden als goudsmid en stellig ook lid van het gilde. Een meesterteken van hem werd echter niet op de koperen gildeplaat aangebracht, wat er op wijst dat hij niet als zelfstandig meester ging werken. Waar het echtpaar toen woonde, blijkt niet, maar op 1-5-1645 verhuisde het gezin naar de Tichelstraat. Daar legde Swaantje Harmens op 5-4-1647 haar verklaring af en gaf als beroep van haar man goudsmid op. Voor dezelfde not. Joh. Hellerus legden buren op verzoek van Van Dijck een verklaring af op 19-9-1646 over de onvolmaaktheden van het huis. Van Dijck wordt dan nog goudsmid genoemd, maar op 1.5.1647 verandert dat. Hij huurt een huis op de Bloemgracht met ingang van die datum en daar begint hij een lettergieterij, waarvoor hij zelf de stempels vervaardigt. Van 4-11-1648 dateert een akte voor not. Joh. Hellerus met klachten over dit huis. Maar ditmaal wordt deze door drie lettergieters afgelegd op verzoek van Christoffel van Dijck, mede lettergieter. Klachten over de vloer in de achterwerkkamer tonen dat er ook nog een vóórwerkkamer was. Het zijn de 21-jarige Hendryck Klasen, die nog uitvoerig ter sprake zal komen, de 34-jarige Willem Hendriks en de 19-jarige Jan Jansz, die alle drie anderhalf jaar bij Van Dijck in dienst zijn. 

  Op 28-5-1650 sloot Van Dijck voor not. van der Piet een overeenkomst met de boekdrukker Engel Jacobsz de Jonge. Hij leverde hem 148 matrijzen joly romein, waarvan de stempels weggeraakt waren. Tegenover de conditie, gesteld door de Jonge, dat Van Dijck niet meer dergelijke matrijzen zou maken, stond de conditie van Van Dijck, dat de Jonge nooit door een ander ervan zou laten gieten, maar altijd door hem voor 28 stuivers tenzij hij de stad verliet of ophield. Op 27-11-1658 sloot Van Dijck voor not. Van Tol een contract met Mattheo Avac over leverantie van stempels en matrijzen.

• Wat blijkt nu. In oktober 1663 brak de pest door in Amsterdam, moglijk heerstte het al een tijdje. Bij eerdere pestgolven vielen veel slachtoffers in de Jordaan. Christoffel van Dijck nam maatregelen en verhuisde naar een huis met een grote tuin. De herberg met de tuin had geen klandizie meer of werd gesloten vanwege het besmettingsgevaar. Het kan ook zijn dat de kinderen liever geld zagen, dan een herberg zonder klandizie. Misschien verhuisde Van Dijck al in november zoals Van Eeghen veronderstelde. (Die akte heb ik nog niet gevonden)
• In 1663 vallen de pestdoden, meer dan duizend, vooral in oktober en november. 
  In 1664 zijn het de maanden juli tot en met november, met als uitschieters september en oktober, resp. 2800 en 2400 begrafenissen. 
• Willems heeft in de 19de eeuw het belang van Van Dijcks relaties met de Elzeviers overdreven en iedereen blijft dat herhalen.[Detail van John Lane, Leiden]
• In feit heeft Oxford bijna zeker twee keer Van Dijk-letterproeven gekregen: de eerste keer van Christoffel zelf in november 1668 (de 16 fragmenten, waarschijnlijk uit één grote vel en één kleinere blad) en de tweede keer van Abraham in April 1670, een paar maanden nadat Christoffel overleden was.[Detail van John Lane, Leiden]

1668 1 juli NA 2897-115 not. P. Padthuijsen

Jan de Raet woont alhier verkocht aan Joost Jacobsz lintwerker woont ook hier een huis in de Hazenstraat op de  hoek van de gang van de herberg van ouds genaamd de Drie Baarsjes lendend zijn het huis van de verkoper aan de zuidzijde met gemene muur en aan de noordzijde de voornoemde gang  met een vrije muur tot aan de zoldering van deze gang toe en de bovende zoldering, ’t huis van de voornoemde verkoper met een gemene muur, strekkende voor van de straat tot achter aan de voorschreven herberg  de Drie Baarsjes met een gemene schutting, dit huis heeft een vrije waterlozing  deze gang nevens de muur van dit huis langs enz, voorts vrij huis enz enz voor ƒ1500.[Detail van R. Koopman, Zaandam]       

• Verkoper 

  Erven Adriaan van Coppenol

• Koper 

  Johannes Renard

• Verkoper 

  Johanna Maria Ruijter wed. Johannes Borchers echtgenote Jan Barend Meijerink

• Koper 

  Dirk Pruijs